مجله دانشمند
علمی،خبر،بیوگرافی،فیلم و تلویزیون،سرگرمی،آموزشی،دانلود،داستان و.... و ..... و....... 
قالب وبلاگ
نويسندگان
لینک دوستان

تبادل لینک هوشمند
برای تبادل لینک  ابتدا ما را با عنوان علمی سرگرمی آموزشی دانلود هر چی بخوای و آدرسaigmblog.lxb.irلینک نمایید سپس مشخصات لینک خود را در زیر نوشته . در صورت وجود لینک ما در سایت شما لینکتان به طور خودکار در سایت ما قرار میگیرد.به وبلاگ ما اطمینان کنید. می توانید ما را با آدرس  زیر نیز  ما را لینک کنید:

www.aigmblog.loxblog.com

در صورتی که لینک شما در وبلاگ ما ثبت نشد لطفا به ما اطلاع دهید تا در صورت وجود لینک ما در وب سایت شما ما شما را لینک کنیم.

با تشکر

 





نگاه کلی [ویرایش]

معمولا هرمز چهارمین شی درخشان آسمان می‌باشد (بعد از خورشید، ماه و ناهید) اگرچه گهگاه بهرام درخشان‌تر به‌نظر می‌آید.

جرم هرمز ۲٫۵ بار از مجموع جرم سیارات سامانه خورشیدی بیش‌تر است. جرم هرمز ۳۱۸ بار بیش‌تر از جرم زمین است. قطر آن ۱۱ برابر قطر زمین است. مشتری می‌تواند ۱۳۰۰ زمین را درخود جای دهد. میانگین فاصله آن از خورشید در حدود ۷۷۸ میلیون و ۵۰۰ هزار کیلومتر می‌باشد یعنی بیشتر از ۵ برابر فاصله زمین از خورشید. ستاره‌شناسان با تلسکوپ‌های مستقر در زمین و ماهواره‌هائی که در مدار زمین می‌گردند به مطالعه مشتری می‌پردازند. ایالات متحده تا کنون ۶ فضاپیمای بدون سرنشین را به مشتری فرستاده است. در ژوئیه ۱۹۹۴، هنگامی که ۲۱ تکه از دنباله دار شومیکر-لوی ۹ با اتمسفر مشتری برخورد نمود ستاره‌شناسان شاهد رویدادی بسیار تماشائی بودند. این برخورد باعث انفجارهای مهیبی شد که بعضی از آن‌ها قطری بزرگتر از قطر زمین داشت.

ویژگی‌های فیزیکی [ویرایش]

هرمز گوی غول پیکری از مخلوط گاز و مایع است و احتمالا مقداری سطح جامد دارد. سطح سیاره از ابرهای ضخیم زرد، قرمز، قهوه‌ای و سفید رنگ پوشیده شده است. مناطق روشن رنگی «ناحیه» و قسمتهای تاریک تر «کمربند» نامیده می‌شوند. کمربندها و ناحیه‌ها به موازات استوای سیاره قرار دارند.

مدار و چرخش [ویرایش]

هرمز در یک مدار کمی بیضی‌گون به دور خورشید می‌چرخد. هر دور ۱۲ سال زمینی طول می‌کشد. همچنان که سیاره به دور خورشید می‌گردد، به دور محور فرضی خود نیز می‌گردد. چرخش هرمز به دور خود سریع‌تر از هر سیاره‌ی دیگری در سامانه‌ی خورشیدی است؛ تنها ۹ ساعت و ۵۶ دقیقه کافی است تا هرمز یک بار به دور خود بچرخد. (مقایسه کنید با چرخش ۲۴ ساعته‌ی زمین به دور خود)

برای اندازه‌گیری سرعت گردش سیارات گازی به دور خود، دانشمندان مجبورند روش‌های غیر مستقیم به کار ببرند. آن‌ها ابتدا سرعت متوسط چرخش ابرهای قابل مشاهده را اندازه‌گیری می‌نمایند. هرمز به قدر کافی امواج رادیویی ارسال می‌کند که به وسیله رادیو تلسکوپ‌های زمینی دریافت گردد. در حال حاضر دانشمندان از اندازه امواج برای محاسبه سرعت چرخش هرمز استفاده می‌نمایند. قدرت امواج، تحت تاثیر میدان مغناطیسی سیاره، در یک الگوی تکراریِ ۹ ساعت و ۵۶ دقیقه‌ای تغییر می‌کند؛ زیرا سرچشمه‌ی میدان مغناطیسی، هسته سیاره می‌باشد. این تغییرات نشان دهنده‌ی سرعت چرخش داخلی سیاره است. چرخش سریع هرمز باعث برآمدگی در استوا و پخی در قطب‌هایش می‌شود. قطر استوایی هرمز ۷ درصد بیشتر از قطر آن در راستای قطب‌هاست.

جرم و چگالی [ویرایش]

هرمز از هر سیاره دیگری در سامانه خورشیدی سنگین‌تر است. جرم آن ۳۱۸ بار بیش تر از زمین می‌باشد ولی با وجود جرم زیاد، نسبتا دارای چگالی کمی می‌باشد. متوسط چگالی آن ۱٫۳ گرم در سانتیمترمکعب می‌باشد یعنی اندکی بیشتر از چگالی آب. چگالی مشتری در حدود یک چهارم چگالی زمین می‌باشد زیرا سیاره به صورت عمده از عناصر سبک هیدروژن و هلیوم تشکیل شده است. از سوی دیگر زمین عمدتا از عناصر سنگین آهنی و سنگی تشکیل شده است. عناصر شیمیائی سازنده مشتری بیش تر شبیه خورشید می‌باشد تا زمین. احتمالا مشتری دارای هسته‌ای از عناصر سنگین می‌باشد. هسته احتمالا ترکیبی مشابه هسته زمین اما ۲۰ تا ۳۰ برابر سنگین‌تر می‌باشد.

نیروی گرانش در سطح سیاره ۲٫۴ برابر بیش تر از سطح زمین می‌باشد. یعنی شئی که روی زمین ۱۰۰ نیوتون وزن دارد، در روی هرمز وزنی برابر با ۲۴۰ نیوتون خواهد داشت. جو هرمز تشکیل شده است از ۸۶ درصد هیدروژن ۱۴ درصد هلیوم و مقدار ناچیزی متان، آمونیاک، فسفین، آب، استلین، اتان، ژرمانیوم و مونو اکسید کربن. درصد هیدروژن بر پایه تعداد مولکول‌های موجود در جو می‌باشد تا جرم کلی آنها.

این سیاره از لایه‌های رنگی از ابرها در ارتفاعات مختلف تشکیل شده است. مرتفع‌ترین ابرهای سفید از کریستال‌های منجمد آمونیاک تشکیل شده‌اند. قسمتهای تاریک‌تر و ابرهای کم ارتفاع‌تر در کمربندها واقع شده‌اند. پایین‌ترین سطحی را که می‌توان مشاهده کرد ابرهای آبی رنگ تشکیل داده‌اند. دانشمندان انتظار کشف ابرهای آب‌دار را در ۷۰ کیلومتری سطح زیرین ابرهای آمونیاکی دارند. هر چند که تاکنون چنین سطحی کشف نشده است.

لکه سرخ بزرگ [ویرایش]

بارزترین جلوه سطح هرمز لکه سرخ بزرگ آن می‌باشد که توده گاز چرخانی است که شباهت به گردباد دارد. قطر این لکه سه برابر قطر زمین است. رنگ لکه معمولاً از قرمز آجری به قهوه‌ای کمرنگ تغییر می‌کند و گاه این لکه کاملا محو می‌گردد. رنگ آن احتمالا ناشی از مقدار کم فسفر و گوگرد در کریستال‌های آمونیاک می‌باشد. سرعت چرخش لکه در لبه آن در حدود 360 کیلومتر در ساعت است. این لکه در فاصله یکسانی از استوا به آرامی از شرق به غرب حرکت می‌کند. ناحیه‌ها و کمربندها و لکه بزرگ بسیار پایدار و مشابه سیستم چرخش زمین می‌باشد. از زمانی که رابرت هوک در سال 1664 این لکه را کشف کرد, این خصوصیات تغییرات چندانی نداده‌اند.

دما [ویرایش]

دمای هوا در ابرهای بالائی هرمز در حدود ۱۴۵- درجه سانتی‌گراد می‌باشد. اندازه‌گیری‌ها نشان می‌دهد که دمای مشتری با افزایش عمق در زیر ابرها افزایش می‌یابد. دمای هوا در سطحی که فشار اتمسفر ۱۰ برابر زمین می‌باشد، به ۲۱ درجه سانتی‌گراد می‌رسد. دانشمندان فکر می‌کنند که اگر مشتری دارای گونه‌ای از زیست باشد، حیات در این سطح ساکن خواهد بود، چنین حیاتی در گاز خواهد بود زیرا در این سطح هیچ قسمت جامدی وجود ندارد. دانشمندان تا کنون هیچ مدرکی از حیات برروی مشتری نیافته اند. نزدیک مرکز سیاره دما بسیار بیشتر می‌باشد. دمای هسته در حدود ۲۴ هزار درجه، یعنی داغ‌تر از سطح خورشید می‌باشد. ستاره‌شناسان عقیده دارند که خورشید، سیارات و دیگر اجسام منظومه خورشیدی از چرخش ابرهائی از گاز و غبار شکل گرفته اند. جاذبه گازی و ذرات غبار آنها را به صورت ابرهای ضخیم گوی مانند از مواد در آورد در حدود ۴،۵ میلیارد سال پیش مواد به هم فشرده شدند تا اجسام متعدد سامانه خورشیدی به وجود آمدند. فشردگی مواد تولید گرما نمود. گرمای بسیاری هنگامی که مشتری شکل گرفت تولید شد.

میدان مغناطیسی [ویرایش]

هرمز نیز همانند زمین و اکثر سیارات، مانند یک آهنربای بزرگ عمل می‌کند. میدان مغناطیسی هرمز ۱۴ بار قوی‌تر از زمین می‌باشد. بر طبق اندازه‌گیری‌های گرفته شده توسط فضاپیماها، میدان معناطیسی مشتری قوی‌ترین در سامانه خورشیدی می‌باشد (به جز لکه‌های خورشیدی و ناحیه‌های کوچکی از سطح خورشید). دانشمندان به طور کامل از چگونگی تولید میدان مغناطیسی آگاه نیستند هر چند که احتمال می‌دهند که حرکت هیدروژن فلزی داخل هسته سیاره تولید میدان می نماید. میدان مغناطیسی مشتری بسیار قوی تر از میدان مغناطیسی زمین می‌باشد زیرا هرمز بسیار بزرگ تر و با سرعت بیشتری به دور خود می‌گردد. میدان مغناطیسی مشتری الکترون‌ها و پروتون‌ها و دیگر ذرات دارای بار الکتریکی را در کمربند پرتوافشان (رادیواکتیو) که در اطراف سیاره قراردارد به دام می‌اندازد. این ذرات بسیار قدرتمند می‌باشند به طوری که می‌توانند به ابزارهای فضاپیماهایی که نزدیک سیاره شده اند آسیب برساند. در داخل ناحیه‌ای از فضا که مغناط‌کره نامیده می‌شود میدان مغناطیسی مشتری همانند یک زره عمل می‌کند. این زره سیاره را از بادهای خورشیدی و ذرات پر انرژی متوالی که از خورشید می‌آیند محافظت می نماید. اغلب این ذرات الکترونها و پروتونهائی هستند که با سرعت ۵۰۰ کیلومتر در ثانیه حرکت می‌کنند. میدان، ذرات الکتریکی باردار شده را در کمربند رادیواکتیو به دام می اندازد مرکز تله مغناط‌کره نزدیک قطبهای میدان مغناطیسی می‌باشد. در آن قسمت از سیاره که از خورشید دور می‌باشد مغناط‌کره به صورت دنباله‌ای عظیم در فضا کشیده می‌شود که دنباله مگنتو نامیده می‌شود. طول این دنباله ۷۰۰ میلیون کیلومتر می‌باشد. امواج رادیویی که از مشتری به رادیو تلسکوپهای زمینی می‌رسند دو نوع می‌باشند فورانهای انرژی و تابش‌های پی‌درپی. فورانهای نیرومند هنگامی رخ می‌دهند که آیو، نزدیک‌ترین ماه هرمز و چهارمین آنها از میان مرکز مغناطیسی سیاره گذر می نماید. تابش‌های پی در پی از سطح هرمز و هم‌چنین ذرات پر انرژی کمربند رادیواکتیو مشتری می‌آیند.

قمرها [ویرایش]

thump

هرمز حداقل دارای ۶۳ ماه است که ۱۶ ماه آن قطری بیش از ۱۰ کیلومتر دارند. چهار ماه از بزرگترین ماه‌های هرمز به ترتیب فاصله از این سیاره عبارتند از: آیو، اروپا، گانیمد و کالیستو. این چهار ماهک را قمرهای گالیله‌ای می‌نامند زیرا ستاره‌شناس ایتالیایی گالیله آنها را در سال ۱۶۱۰ به وسیله اولین تلسکوپ کشف کرد. آیو دارای آتشفشانهای فعال بسیاری می‌باشد. هر فوران گازی آن دارای گوگرد می‌باشد. رنگ زرد نارنجی سطح آیو احتمالا از مقدار بسیار زیاد گوگرد جامد که در سطح سیاره انباشته شده می‌باشد. اروپا کوچکترین ماه گالیله‌ای می‌باشد با قطری برابر با ۳ هزار و ۱۳۰ کیلومتر. اروپا دارای سطحی از یخ صاف و ترک خورده می‌باشد.

بزرگترین ماه گالیله‌ای گانیمد با قطری برابر با ۵۲۶۸ کیلومتر است. گانیمد بزرگتر از سیاره تیر می‌باشد. کالیستو با قطری برابر با ۴۸۰۶ کیلومتر اندکی کوچکتر از تیر می‌باشد. به نظر می‌آید کالیستو و گانیمند از یخ و اندکی مواد سنگی ساخته شده باشند. هر دوماهک دارای دهانه‌های بسیاری می‌باشند. بقیه ماهکهای مشتری بسیار کوجکتر از ماهکهای گالیله‌ای هستند. امالیتا و هیمالایا دو ماهک بزرگ بعدی می‌باشند. امالیتا به شکل سیب زمینی می‌باشد با قطری برابر با ۲۶۲ کیلومتر. قطر هیمالیا برابر با ۱۷۰ کیلومتر می‌باشد. بیشتر ماههای باقیمانده مشتری با تلسکوپ‌های بزرگ زمینی کشف شده‌اند. دانشمندان متیس و اداریستا را در سال ۱۹۷۹ با مطالعه عکسهائی که فضاپیمای ویجر گرفته بود کشف کردند.


نوشتار اصلی: حلقه‌های مشتری

هرمز دارای سه حلقه باریک در اطراف استوای خود می‌باشد. این حلقه‌ها بسیار کم‌نورتر از حلقه‌های کیوان می‌باشند. به نظر می‌آید حلقه‌های هرمز عمدتا از ذرات ریز غبار ساخته شده باشند. حلقه اصلی درحدود ۳۰ کیلومتر ضخامت و بیش‌تر از ۶۴۰۰ کیلومتر عرض دارد. مدار امالیتا درون حلقه قرار می‌گیرد.

PIA01627 Ringe.jpg

دانشمندان دانشگاه مریلند و مؤسسهٔ ماکس‌پلانک، راز دیرین علت بی‌هنجاری‌های حلقه‌های نازک هرمز را دریافته‌اند. در پژوهش منتشر شده در نسخهٔ ۱۲ اردیبهشت مجلهٔ نیچر (Nature)، دانشمندان گسترش اندک بیرونی‌ترین حلقه به خارج از مدار تبه، یکی از اقمار مشتری، را گزارش دادند و دیگر دانشمندان انحراف‌هایی را در مدل پذیرفته شده شکل گیری حلقه‌ها مشاهده کردند؛ بنا بر این مدل، از برهمکنش سایه و نور خورشید بر روی ذرات غبار، حلقه‌ها تشکیل می‌شوند. داگلاس هامیلتون، استاد ستاره‌شناسی دانشگاه مریلند گفت: "معلوم می‌شود که محدودهٔ افزایش حلقهٔ بیرونی و دیگر رفتارهای عجیب در حلقه‌های هرمز در هالهٔ ابهامند." "همچنان که حلقه‌ها به دور سیاره می‌چرخند، ذرات غبار داخل حلقه‌ها هنگام گذر از میان سایهٔ سیاره به طور متناوب بارگیری و تخلیه بار می‌شوند. میدان مغناطیسی قوی سیاره بر این تغییرات منظم بارهای الکتریکی ذرات غبار اثر می‌گذارد. در نتیجه ذرات کوچک غبار به خارج از مرز بیرونی حلقهٔ مورد نظر سوق داده می‌شوند و حتی ذرات بسیار کوچک میل مداری یا جهت مداری خود را نسبت به سیاره تغییر می‌دهند." هامیلتون و هارالد کروگر، دستیار نویسندهٔ آلمانی برای اولین بار اطلاعات برخوردی جدید در مورد اندازهٔ ذرات غبار و سرعتشان و جهت‌های مداری آن‌ها را که فضاپیمای گالیله در طول سفرش از حلقه‌های مشتری در سال ۱۳۸۲-۱۳۸۱ دریافت کرده بود، مطالعه کردند. کروگر مجموعه اطلاعات جدید را بررسی کرد و هامیلتون مدل‌های رایانه‌ای دقیقی را ایجاد کرد که با غبار و اطلاعات تصویری روی حلقه‌های هرمز هماهنگ بود و خروج از مرکز مشاهده شده را توضیح می‌داد. کروگر گفت: "با مدل خود می‌توانیم تمام ساختارهای ضروری حلقه غباری مشاهده شده را توضیح دهیم." بر طبق نظر هامیلتون، سازوکارهای مشخص شده در این مدل، حلقه‌های هر سیاره‌ای در هر سامانهٔ ستاره‌ای را تحت تاثیر قرار می‌دهد. ولی این اثرات ممکن است بدین گونه که در مشتری است، آشکار نشود. هامیلتون گفت: "ذرات یخی در حلقه‌های معروف کیوان خیلی بزرگ‌تر و سنگین‌تر از آن هستند که به طور قابل ملاحظه‌ای با این روند شکل گیرند، به همین دلیل بی‌هنجاری‌های مشابه در آن‌جا مشاهده نمی‌شود." "یافته‌های ما بر طبق اثرات سایه ممکن است جنبه‌هایی از شکل گیری سیاره‌ای را روشن کند. زیرا ذرات غبار باردار باید به صورت توده‌های بزرگ‌تر ترکیب شوند، تا این که در نهایت سیارات و ماه‌ها شکل گیرند." غباری که حلقه‌های کم رنگ هرمز را تشکیل می‌دهد، در زمانی که ذرات باقی مانده در فضا به صورت ماه‌های داخلی کوچک به ترتیب از نزدیک‌ترین تا دورترین: آدراستیا، متیس، آمالتیا و تبه فروپاشی کردند، شکل گرفتند.

این غبار به صورت یک حلقهٔ اصلی، یک هالهٔ میانی و دو حلقهٔ کم رنگ‌تر با فاصلهٔ بیشتر مرتب شده است. حلقه‌ها بیشتر در مدارهای این چهار ماه محدود شده‌اند. ولی برجستگی اندک و آشکار گسترش غبار به سوی خارج از مدار تبه تا این زمان دانشمندان را شگفت زده کرده است.

دانشمند ایتالیایی گالیله اولین کسی بود که اقمار مشتری را کشف کرد. نخستین بار گالیله چهار تا از بزرگ‌ترین قمرهای سیاره را در سال ۹۸۹ هجری خورشیدی مشاهده کرد. در۱۶ آذر ۱۳۷۴، فضاپیمای گالیله متعلق به ناسا به مشتری رسید و اولین مدار از ۳۵ مدار دور سیاره را آغاز کرد. در بیشتر از هفت سال، این فضاپیما ۱۴۰۰۰ تصویر از هرمز و ماه‌ها و حلقه‌های آن گرفت. در ۳۰ شهریور ۱۳۸۲ فضاپیمای گالیله در یک فرود قابل کنترل قرار داده شد تا ماموریت خود را با سقوط در جو هرمز خاتمه دهد. علاوه بر ابزارهای عکسبرداری، فضاپیما یک آشکارساز غبار بسیار حساس حمل می‌کرد که هزاران برخورد از ذرات غبار مسیرش به سوی حلقهٔ هرمز در سال ۸۲-۱۳۸۱ را ثبت کرد. یکی از کشف‌های جدید فضاپیمای گالیله گسترش تبه بود.[۹]

برخورد دنباله دار شومیکر-لوی ۹ [ویرایش]

در مارس ۱۹۹۳ سه ستاره‌شناس به نام‌های یوجین شومیکر، کارولین شومیکر و دیوید اچ لوی یک دنباله‌دار را نزدیک مشتری کشف نمودند. این دنباله‌دار بعدها شومیکر-لوی ۹ نام گرفت. به علت جاذبه مشتری دنباله‌دار به سوی مشتری کشیده شد. هنگامی که دنباله‌دار کشف شد به ۲۱ تکه شکسته شده بود احتمالا هنگامی که به سیاره نزدیک شده بود در اثر گرانش سیاره متلاشی شده بود محاسبات بر مبنای مکان و سرعت دنباله دار نشان داد که در ژوئیه ۱۹۹۴ تکه‌های دنباله‌دار با اتمسفر مشتری برخورد خواهند نمود. دانشمندان امیدوار بودند که اطلاعات زیادی از اثرات برخورد دنباله‌دار و سیاره به دست بیاورد. ستاره‌شناسان تلسکوپهای بزرگ و مهم روی زمین را در تاریخ پیش بینی شده به سوی مشتری نشانه روی کردند.

دانشمندان همچنین هرمز را به وسیله تلسکوپ قذرتمند هابل و فضاپیمای گالیله که در راه خود به سوی مشتری بود مشاهده می نمودند. تکه‌ها به پشت مشتری که از زمین و تلسکوپ هابل قابل مشاهده نبود برخورد نمود اما چرخش مشتری باعث می‌شد که بعد از نیم ساعت اثر برخورد قابل مشاهد باشد.دانشمندان حدس می‌زدند که بزرگترین قطعه‌ها قطری برابر با۵/-۴ کیلومتر راداشته باشند.

برخورد به طور مستقیم توسط فضاپیمای گالیله که درفاصله ۲۴۰ میلیون کیلومتری سیاره قرار داشت قابت مشاهده بود اما بدیل ریسک از کار افتادن دستگاه‌های فضاپیما و از دست دادن هدف اصلی ماموریت داده‌ها ثبت و ارسال نگردید. برخورد باعث انفجارهای عظیمی گردید احتمالا به علت فشار و گرم شدن و پخش شدن اتمسفر گازی سیاره.اگر برخوردی اینچنینی با زمین رخ می‌داد در اثر گرد و غبار ناشی از ان و سرد شدن زمین احتمالا زیست بر روی زمین از بین می‌رفت.

ماموریت‌ها به هرمز [ویرایش]

تاکنون چندین فضاپیمای سازمان‌های فضایی آمریکا و اروپا به هرمز سفر کرده یا از کنار آن گذشته‌اند:

  1. پایونیر ۱۰ (۱۹۷۳)
  2. پایونیر ۱۱ (۱۹۷۴)
  3. وویجر ۱ (۱۹۷۹)
  4. وویجر ۲ (۱۹۷۹)
  5. اولیس (۱۹۹۲ و ۲۰۰۴)
  6. گالیله (۱۹۹۵)
  7. کاسینی-هویگنس (۲۰۰۰)
  8. نیوهورایزنز (۲۰۰۷)
  9. جونو (۲۰۱۶) [۱۰]

نام [ویرایش]

نام سیارات سامانه خورشیدی در پارسی از اسطوره‌های ایرانی سرچشمه می‌گیرد. اما نام اکثر سیارات سامانه خورشیدی در زبان‌های غربی از اسطوره‌های رومی و یونانی سرچشمه می‌گیرد. برای نام سیاره مشتری چندین صورت نوشتاری وجود دارد. که به سبب تبدیل از شکل گفتاری به شکل نوشتاری ناشی شده است. در فارسی این شکل‌ها تغییر یافته اهورامزدا می‌باشند. باید توجه کرد که صورتی بیش از سایرین رایج بوده و هست همان شکل مشتری است.

در زیر فهرستی از نام‌ها را که برگرفته از فرهنگ دهخداست مشاهده می کنید. (نام‌های پایانی غیر پارسی هستند.)

سیاره ی مشتری,بزرگترین سیاره منظومه ی شمسی,سیاره برجیس,

] [ 21:58 ] [ علیرضا ]

زمانی مردم عقیده داشتند که سیاره‌ها از متلاشی شدن یک سیاره بوجود آمده‌اند، ولی تمام ماده موجود در کمربند سیارکها کمتر از یک صدم جرم زمین است. به احتمال زیاد ، آنها بقایای موادی هستند که در حدود پنج هزار میلیون سال پیش ، سیارات منظومه شمسی از آن تشکیل یافته است. بعد از آنکه هرشل ، سیاره اورانوس را کشف کرد، اخترشناسان در جستجوی کشف سیاره‌های بیشتر بر آمدند. کشف سیاره ، شهرت زیادی به همراه داشت و این بر تلاش اخترشناسان می‌افزود. از این گذشته به نظر می‌رسید که طبق قانون بده ، سیاره ناپیدایی میان مدار مریخ و مشتری وجود دارد. این قانون یکی از ویژگیهای عجیب مدار سیاره‌ها را بیان می‌کند.

سیارکها

تحقیق روی سیارکها تاکید می‌کند که آنها ریز سیاراتی هستند که فقط جمع شده‌اند تا یک سیاره را بسازند. تغییر ترتیبی را در سراسر کمربند سیارکی بخاطر آورید. در لبه داخلی‌تر ، غالبا شامل نوع S است و در لبه خارجی‌تر غالبا انواع C می‌باشد. این تفاوت آلبدو اگر انواع C ، کربن بیشتری از انواع S دارا باشند، بخوبی با رشته متراکم انطباق دارند. در درون کمربند دماها به اندازه کافی کم بودند تا مواد سیلیکاتی متراکم شوند، اما برای انجام چنین عملی از طرف مواد در بردارنده کربن ، دما بیش از اندازه بالا بود. به‌علاوه هر دو نوع مواد متراکم شدند تا به زیر سیارات منجر شوند.



اگر سیارک عظیم "سرس" روی زمین بیفتد می‌تواند
قسمت اعظم "درباچه‌های پنجگانه" را بپوشاند.

سیارکهای موجود در کمربند

سیارک سرس

در اولین شب آغاز قرن نوزدهم میلادی یک اخترشناس ایتالیایی به نام جوز پای پیاستی ، جسم جدیدی میان مریخ و مشتری کشف کرد. او که در حال تهیه فهرستی از ستارگان بود، متوجه این جسم غیرعادی شد. مشاهده‌های بعدی نشان داد که مدار آن میان مریخ و مشتری است و به خوبی با اعداد بده مطابقت دارد. او این جسم را سرس نام نهاد.

قطر سرس فقط 400 کیلومتر بود و نمی‌توانست یک سیاره واقعی به شمار آید. از اینرو کاوشها ادامه یافت، اما به عوض یافتن یک سیاره واقعی ، انبوهی از سیاره‌های کوچک یا سیارکها کشف شد که بین مدار مریخ و مشتری در گردش بودند. تاکنون چندین هزار سیارک ردیابی شده و هر روز نیز تعداد جدیدی یافته می‌شود.

سیارک هرمس

تقریبا تمامی سیاره‌های کوچک یا سیارکها ، میان مریخ و مشتری هستند، ولی تعداد اندکی از آنها تا نزدیکی‌های خورشید نیز می‌آیند. در سال 1937 میلادی (1316 شمسی) سیارک هرمس از فاصله 750000 کیلومتری زمین گذشت که تقریبا دو برابر فاصله زمین تا ماه است. اگر برخورد مستقیمی میان یک سیارک و زمین رخ دهد، ویرانی غیر قابل تصوری پیش می‌آید. احتمالا بزرگترین گودالهای روی ماه ، به سبب برخورد با سیارکها بوجود آمده‌اند.



img/daneshnameh_up/4/44/Tasadomesayarak.jpg




فیزیک سیارکها

بیشتر سیارکها توده‌هایی بی‌نظم از صخره هستند که اندازه آنها به چند کیلومتر می‌رسد. سطح آنها برآمدگی و گودالهای صخره‌ای دارد، ولی فاقد خاک و غبار است. بعضی از سیارکها به سیاهی دوده و بعضی به رنگ سرخ هستند. برخی سیارکها ممکن است در سرعتهای بالا با سایرین برخورد کرده و به قطعات کوچکتر شکسته شده باشند. تعداد کمی ممکن است به اندازه کافی از نزدیکی یک پیش سیاره عبور کرده باشند تا در یک مدار به عنوان یک قمر قرار گیرند. سایرین ممکن است فواصل دور را تجربه کرده باشند. مدار آنها ممکن است به اندازه کافی تغییر کرده باشد تا آنها را از منظومه شمسی به خارج پرتاب کند.

در نزدیکی سیارات مشتری‌گون ، ریزسیارات اغلب به‌صورت مواد یخی خواهند بود. اینها ممکن است
هسته ستاره‌های دنباله‌دار را تشکیل داده باشند. این اجرام آسمانی یخ زده ممکن است سپس به توسط نیروی گرانش به درون ابر اورت (Oort cloud) هدایت شده باشند. ما بر طبق تسلسل تراکم انتظار داریم که اجرام سماوی شکل گرفته در نزدیکی سیارات مشتری‌گون یک ترکیب یخی داشته باشند.



برای نخستین بار ، سیارکی به نام
گاسپرا در سال 1991 از نزدیک مورد
مشاهده قرار گرفت. تا به امروز ، این
سه سیارک تنها مواردی بوده‌اند که
با دقت فراوان مورد بررسی قرار گرفته‌اند.

حیات در کمربند سیارکها

ممکن است در آینده دور ، بشر با برپایی ایستگاه‌های فضایی عظیم در روی سیارکهای بزرگ ، کمربند سیارکها را به محل سکونت تبدیل کند. ایستگاه‌های فضایی باید کاملا خودکفا باشند و هزاران انسان بتوانند در هر یک از آنها زندگی کنند. موتورهای موشکی ، سیارکهای مهاجرنشین را به بخشهای گرمتر منظومه شمسی هدایت خواهند کرد. این مستعمرات می‌توانند مواد معدنی نایاب را به مردمان زمین عرضه کنند و نیز انرژی خورشید را به صورت امواج رادیویی به طرف ما گسیل سازند.

[ یک شنبه 16 بهمن 1390برچسب:کمربند سیارک ها,سیارک ها,مدار بین مریخ و مشتری, ] [ 21:26 ] [ علیرضا ]

مریخ
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
برای دیگر کاربردها، بهرام (ابهام‌زدایی) را ببینید.


سیاره بهرام یا مریخ
بَهرام یا مریخ چهارمین سیاره در سامانه خورشیدی است که در مداری طویل‌تر از زمین و با سرعتی کمتر از زمین حرکت می‌کند. هر یک باری که به بدور خورشید میچرخد معادل ۶۸۷ روز (روز زمین) طول می‌کشد و شب و روز کمی طولانی‌تر از کره زمین است.

بزرگی بهرام حدوداً نصف زمین است و قطر آن ۶۷۹۰ کیلومتر می‌باشد (مقایسه کنید با قطر زمین: ۱۲۷۵۶ کیلومتر).[۱]

جو بهرام سرخ‌فام است و در آسمان شب از زمین نیز سرخی آن دیده می‌شود. کره بهرام دو ماه کوچک به نام‌های فوبوس و دِیموس دارد که شکلی نامنظم دارند. این دو ماه احتمالاً شهاب‌سنگ‌هایی هستند که در مدار بهرام به دام افتاده‌اند.اگر شخصی در کرهٔ مریخ باشد مشاهده خواهد کرد که فوبوس سه بار در یک روز طلوع و غروب می‌کند. دیموس نصف فوبوس بوده و چنانچه از مریخ به آن نگاه کنیم این ماه بیشتر شبیه به یک ستاره خواهد بود تا یک ماه.

بهرام، سیاره سرخ‌فام منظومه خورشیدی، نصف زمین قطر دارد و مساحت سطح آن برابر با مساحت خشکی‌های روی زمین است. همانند زمین، یخ‌های قطبی، دره‌های عمیق، کوه، غبار، طوفان و فصل دارد. در دشت‌های آن مانند ماه، گودال‌هایی حاصل از برخورد سنگ‌های آسمانی دیده می‌شود. با وجود اندازه کوچکش، بلندترین قلهٔ سامانهٔ خورشیدی یعنی کوه المپوس و بزرگ‌ترین دره سامانهٔ خورشیدی در این سیاره پیدا شده‌است.

فرسوده بودن بیشتر دهانه‌های برخوردی سیاره بهرام نشان‌دهندهٔ فعالیت زیاد زمین‌شناختی در این سیاره‌است.[۲]

روزهای بهرام ۲۴ ساعت و ۳۷ دقیقه طول می‌کشد. از آن‌جا که محور سیارهٔ بهرام همانند زمین ۲۴ درجه کج است در این سیاره نیز فصل‌های سال وجود دارند. اما هر سال بهرامی تقریباًدو برابر سال زمینی یعنی ۶۷۸ روز به‌درازا می‌کشد.[۳]

 

غروب خورشید در مریخ                                                                                              

محتویات [نهفتن]
۱ ویژگی‌های فیزیکی
۲ خاک  
۳ جو
۴ افسانه
۵ خروج از مرکز
۶ مقابله مریخ و زمین
۷ برنامه‌های اکتشاف
۸ جدول مشخصات بهرام(مریخ)[۸]
۹ جستارهای وابسته
۱۰ منابع
۱۱ پیوند به بیرون
ویژگی‌های فیزیکی [ویرایش]

بهرام شعاعی در حدود نصف شعاع زمین دارد. همچنین بهرام از زمین کم چگال تر است، طوری که حجمی برابر ۱۵٪ و جرمی برابر ۱۱٪ زمین دارد. مساحت سطح آن تنها اندکی کم تر از مجموع سطوح خشکی‌های زمین است. بهرام نسبت به عطارد بزرگتر و دارای جرم بیشتر و در نتیجه چگال تر است. این موضوع سبب شده‌است نیروی گرانش بیشتری در سطح تیر وجود داشته باشد.

بهرام از نظر اندازه، جرم و جاذبه سطح، حالتی بین زمین و ماه (ماه زمین) دارد؛ ماه قطری برابر نصف قطر بهرام دارد، در حالیکه قطر زمین دو برابر قطر بهرام است، زمین دارای جرمی در حدود ده برابر جرم بهرام است، در حالیکه جرم ماه ده برابر کم تر از مریخ است. ظاهر سرخ-نارنجی رنگ بهرام در اثر وجود آهن(III) اکسید، که بیشتر به هماتیت یا زنگ آهن مشهور است، به وجود آمده‌است.

خاک [ویرایش]

در ژوئن ۲۰۰۸، اطلاعات به دست آمده توسط کاوشگر فینیکس ثابت کرد که خاک مریخ دارای اندکی خاصیت بازی (قلیایی) و همچنین حاوی موادی مانند منیزیم، سدیم، پتاسیم و کلر، که وجود همه آنها برای حیات و رشد موجودات زنده ضروری است، می‌باشد. محققان خاک به دست آمده از منطقه‌ای نزدیک قطب شمال مریخ را با مقداری خاک باغچه زمینی مقایسه کردند و به این نتیجه رسیدند که خاک مریخ برای رشد گیاهانی چون مارچوبه (آسپاراگوس) مناسب است.

در آگوست ۲۰۰۸، کاوشگر فینیکس با انجام آزمایش‌ها ساده شیمیایی، مثل مخلوط کردن آب زمین با خاک مریخ، با هدف تعیین pH خاک مریخ، نشانه‌هایی از نمک پرکلرات پیدا کرد، که این موضوع نئوری دانشمندان بسیاری را که ادعا کرده بودند خاک مریخ به طور قابل ملاحظه‌ای دارای خاصیت بازی است، تایید می‌کرد. pH خاک مریخ ۸٫۳ اندازه گیری شد.

وجود پرکلرات بر سطح مریخ، البته در صورتی که قطعی شود، خاک مریخ را بیش از آن چیزی که تاکنون از آن شناخته شده‌است شگفت و متفاوت می‌کند. البته آزمایش‌ها و بررسی‌های بیشتری در این مورد لازم است، چرا که این احتمال وجود دارد که پرکلرات یافت شده بر سطح مریخ ناشی از منبعی زمینی، مثلا خود کاوشگر(چه در نمونه‌ها و چه در تجهیزاتش)، بوده باشد.

جو [ویرایش]

 

تصویری از سطح مریخ
جوّ زمین شامل ۷۷ درصد نیتروژن و ۲۱ درصد اکسیژن است. درحالی که در جو مریخ ۹۵ درصد دی اکسید کربن، ۳٪ نیتروژن، ۱٫۶٪ آرگون و فقط مقدار ناچیز اکسیژن و آب وجود دارد. جو سیاره سرخ بسیار رقیق است، به طوری که فشار جوی سطح آن، معادل یک صدم فشار جو زمین در سطح دریاست. علاوه بر این جو مریخ محافظ خوبی در برابر تابش‌های مرگبار فضایی نیست.

بیشتر مناطق بهرام بسیار سرد است. دمای هوا در قطب‌های آن می‌تواند تا ۱۳۰ درجه زیر صفر پایین برود.[۴]

 

مقایسه مریخ با از سمت چپ به راست به ترتیب عطارد ٬ ونوس ٬ زمین و مریخ
به دلیل رقیق بودن «هوای» بهرام، دمای هوا به سرعت تغییر می‌کند. مثلاً فقط لحظاتی پس از طلوع خورشید دما در سطح بیش از ۲۰ افزایش می‌یابد. در هر لحظه دمایی که پای شما احساس می‌کند (هوای نزدیک سطح) با دمای هوای اطراف سر شما ممکن است تا ۲۰ درجه اختلاف داشته باشد. به این ترتیب اگر روی استوای بهرام باشید، دمای سطح ۲۰ درجه سلیسیوس و دمای اطراف سر شما صفر درجه‌است.

در بهرام بادهایی با سرعت زیاد (متجاوز از ۲۰۰ کیلومتر بر ساعت) می‌وزد که سبب می‌شود غبارها در ارتفاع ۴۰ کیلومتری معلق بمانند علت ایجاد این بادها غالباْ اختلاف دما توام با اختلاف فشار است[۵]

افسانه [ویرایش]

مریخ. نام ستارهٔ فلک پنجم از ستاره‌های خنس و آن را بهرام نیز گویند، منحوس و دال بر جنگ و خصومت و خونریزی و ظلم است. (منتهی الارب). کوکبی است از جملهٔ سبعهٔ سیاره و در آسمان پنجم است. (برهان). ستاره‌ای است از خنس، گویند سبب تسمیهٔ آن سرعت سیرش است و برخی گویند بسبب رنگ زرد و سرخ آن است که شبیه مرداسنج (مردار سنگ) باشد. (از اقرب الموارد). چهارم کوکب سیار در عالم شمسی که بهرام نیز گویند و به اعتقاد بطلمیوس کوکب سیاری که در آسمان پنجم واقع شده‌است. (ناظم الاطباء). از کواکب سبعهٔ سیاره‌است و مأخوذ از مرخ و آن درختی است که از چوب آن آتش‌زنه سازند و سبب تسمیهٔ آن تشبیه به آتش است از نظر سرخی، و گویند مریخ در لغت عبارت از تیر بدون پر است که در حرکت خود پیچ و تاب می‌خورد و ستارهٔ مذکور نیز بسبب به چپ و راست رفتن در حرکت بدین نام خوانده شده مریخ در فلک پنجم است و فاصلهٔ آن از زمین سه هزار هزار و نهصد هزار و دوازده هزار و هشتصد و شصت و شش میل است. (از صبح الاعشی ج ۲). از کلدانی مَرداخ، و شاید اصل مرداخ نیز فارسی باشد، یا فارسی و کلدانی از مرد (رجل) و آک به‌معنی اسب به فارسی یا به کلدانی. یکی از پیکرهایی که یونانیان باستان برای مریخ می‌پنداشتند اسب بود، و واژه مارس از همین مریخ آمده‌است یعنی مرداخ و مرداس نامی است که به پدر ضحاک می‌داده‌اند و این نام در میان عرب بسیار است.

نام فارسی این سیاره بهرام و نام عربی آن مریخ است. در کتاب‌های قدیمی فارسی آن را فلک شحنهٔ پنجم و سایس رواق پنجم نیز نامیده‌اند.

خروج از مرکز [ویرایش]

خروج از مرکز بهرام متغیر است و از ۰٫۰۰۹ درجه تا ۰٫۱۰۴ درجه تغییر می‌کند اکنون خروج از مرکز ۰٫۰۹۳ درجه‌است مدت زمان این تغییر صدها سال تا هزاران سال تغییر می‌کند[۶]

مقابله مریخ و زمین [ویرایش]

توجه به مدت زمان سال مریخی (۶۸۹ روز) و سال زمینی (۳۶۵ روز) نشان می‌دهد که فاصله زمانی هر دو مقابله حدود دو سال و دو ماه است. اما با عنایت به بیضی بودن مدار هر دو سیاره می‌توان انتظار داشت که فاصله بین زمین و مریخ در هر مقابله متفاوت باشد. کمترین فاصله، زمانی رخ می‌دهد که زمین در اوج و مریخ در حضیض مدار خود باشد. در این حالت زمین و مریخ تا ۵۶ میلیون کیلومتر به هم نزدیک خواهند شد. دورترین فاصله بین دو سیاره در مقابله می‌تواند تا ۱۰۰ میلیون کیلومتر افزایش یابد.

کمترین فاصله بین زمین و مریخ در مقابله‌هایی رخ می‌دهد که در دوره‌های ۱۵ تا ۱۷ ساله تکرار می‌شوند. اما آنچه حائز اهمیت است توجه به این نکته می‌باشد که فاصله دو سیاره در مقابله‌های نزدیک الزاما یکی نیست و به همین دلیل است که نزدیک‌ترین مقابله‌ها (مانند آنچه در ۲۷ آگوست سال ۲۰۰۳ رخ داد) در فواصل زمانی بسیار طولانی رخ می‌دهند.

جهت‌گیری مدار مریخ در فضا به هنگام مقابله نزدیک به گونه‌ای است که مریخ در جهت صورت فلکی دلو و یا در نزدیکی صورت فلکی بزغاله قرار می‌گیرد. از طرفی کره زمین نیز در امرداد هر سال از این مکان می‌گذرد. بنابراین مقابله نزدیک دو سیاره همیشه در امرداد یا شهریور هر ۱۵ تا ۱۷ سال رخ می‌دهد. در این هنگام مریخ در جنوب استوای سماوی قرار دارد و بنابراین این نوع مقابله‌ها از عرض‌های جغرافیایی جنوبی زمین بهتر مشاهده می‌شوند. عکس این مطلب در مقابله‌های دور صادق است چرا که این نوع مقابله‌ها در صورت فلکی شیر و در ماه بهمن و اسفند رخ می‌دهند، در نتیجه از نیم‌کره شمالی زمین بهتر دیده می‌شوند.[۷]

برنامه‌های اکتشاف [ویرایش]

[نمایش]
ن • ب • و
مأموریت‌های ناموفق به سیاره مریخ
جدول مشخصات بهرام(مریخ)[۸] [ویرایش]

مشخصات مداری (ژانویه ۲۰۰۰)
نیم‌قطر بزرگ ۲۲۷، ۹۳۶، ۶۳۷ کیلومتر
۱۴۱، ۶۳۲، ۹۷۶ مایل
۱٫۵۲۳، ۶۶۲، ۳۱ واحد نجومی
پیرامون مدار ۱، ۴۲۹، ۰۰۰، ۰۰۰ کیلومتر
۸۸۷، ۹۰۰، ۰۰۰ مایل
۹٫۵۵۳ واحد نجومی
خروج از مرکز ۰٫۰۹۳، ۴۱۲، ۳۳
حضیض ۲۰۶، ۶۴۴، ۵۴۵ کیلومتر
۱۲۸، ۴۰۲، ۹۶۷ مایل
۱٫۳۸۱، ۳۳۳، ۴۶ واحد نجومی
اوج ۲۴۹، ۲۲۸، ۷۳۰ کیلومتر
۱۵۴، ۸۶۳، ۵۵۳ مایل
۱٫۶۶۵، ۹۹۱، ۱۶
تناوب مداری ۶۸۶٫۹۶۰۰ روز
۱٫۸۸۰۸ سال
تناوب هلالی ۷۷۹٫۶۹ روز
۲٫۱۳۵ سال
سرعت مداری:
~میانگین
~بیشینه
~کمینه
۲۴٫۰۷۷ کیلومتر در ثانیه (۵۳٫۸۵۹ مایل در ساعت)
۲۶٫۴۹ کیلومتر در ثانیه (۵۹٫۲۷۷ مایل در ساعت)
۲۱٫۹۷۲ کیلومتر در ثانیه (۴۹٫۱۵۰ مایل در ساعت)
تمایل نسبت به:
~صفحه مداری زمین
~صفحه استوایی خورشید
۱٫۸۵۰، ۶۱ درجه
۵٫۶۵ درجه
طول دایره البروجی اعتدال بهاری ۴۹٫۵۷۸، ۵۴ درجه
شناسه حضیض ۲۸۶٫۴۶۲، ۳۰ درجه
تعداد ندیم‌های طبیعی ۲
مشخصات فیزیکی (ژانویه ۲۰۰۰)
قطر استوایی ۶٬۸۰۴٫۹ کیلومتر
۴، ۲۲۸٫۴ مایل
۰٫۵۳۳ برابر قطر زمین
قطر قطبی ۰٫۵۳۳ برابر قطر زمین
۴، ۱۹۷٫۲ مایل
۰٫۵۳۱ برابر زمین
پخی ۰٫۰۰۷، ۳۶
مساحت سطح ۱۴۴، ۷۹۸، ۴۶۵ کیلومتر مربع
۵۵٬۹۰۶٬۷۷۱ مایل مربع
۰٫۲۸۴ برابر زمین
حجم ۱٫۶۳۱، ۸‎×۱۰۱۱ کیلومتر مکعب
۰٫۱۵۱ برابر زمین
جرم ۶٫۴۱۸، ۵‎×۱۰۲۳ کیلوگرم
۰٫۱۰۷ برابر زمین
چگالی متوسط ۳٫۹۳۴ گرم در سانتیمتر مکعب
گرانش استوایی ۳٫۶۹ متر در مجذور ثانیه
۰٫۳۷۶ برابر زمین
سرعت فرار ۵٫۰۲۷ کیلومتر در ثانیه
۱۱٫۲۴۵ مایل در ساعت
تناوب گردش ۱٫۰۲۵، ۹۵۷ روز
۲۴٫۶۲۲، ۹۶۲ ساعت
تمایل محور ۲۵٫۱۹ درجه
بعد سرسو در قطب شمال ۳۱۷٫۶۸۱، ۴۳ درجه
۲۱:۱۰:۴۴
بازتاب ۰٫۱۵
دمای سطحی:
~کمینه
~متوسط
~بیشینه
۱۴۰- درجه سانتی‌گراد (۱۳۳ درجه کلوین)
۶۳- درجه سانتی‌گراد (۲۱۰ درجه کلوین)
۲۰ درجه سانتی‌گراد (۲۳۹ درجه کلوین)
مشخصات جوی
فشار جوی ۰٫۷ تا ۰٫۹ کیلو پاسکال
دی اکسید کربن ۹۵٫۷۲ درصد
نیتروژن ۲٫۷ درصد
آرگون ۱٫۶ درصد
اکسیژن ۰٫۱۳ درصد
مونو اکسید کربن ۰٫۰۷ درصد
بخار آب ۰٫۰۳ درصد
اکسید نیتریک ۰٫۰۱ درصد
نئون ۰٫۰۰۰۲۵ درصد (۲٫۵ ذره در هر میلیون)
کریپتون ۰٫۰۰۰۰۳ درصد (۳۰۰ ذره در هر میلیارد)
زنون ۰٫۰۰۰۰۰۸ درصد (۸۰ ذره در هر میلیارد)
ازن ۰٫۰۰۰۰۰۳ درصد (۳۰ ذره در هر میلیارد)
جستارهای وابسته [ویرایش]

انجمن سیارات
منابع [ویرایش]

برگرفته از لغت نامه دهخدا
↑ Miles, Frank, and Piet Smolders. 1988. Wedloop naar Mars: het nieuwe avontuur van de ruimtevaart. Ede [etc.]: Zomer & Keuning p.102.
↑ Miles, Frank, and Piet Smolders. 1988. Wedloop naar Mars: het nieuwe avontuur van de ruimtevaart. Ede [etc.]: Zomer & Keuning p.102.
↑ Miles, Frank, and Piet Smolders. 1988. Wedloop naar Mars: het nieuwe avontuur van de ruimtevaart. Ede [etc.]: Zomer & Keuning p.102.
↑ Miles, Frank, and Piet Smolders. 1988. Wedloop naar Mars: het nieuwe avontuur van de ruimtevaart. Ede [etc.]: Zomer & Keuning p.101.
↑ کتاب نجوم دینامیکی صفحه ۲۳۸
↑ کتاب نجوم دینامیکی صفحه ۲۳۹
↑ دو ماه در آسمان! افسانه یا حقیقت، از وب‌گاه دانش فضایی، بازدید: ۲۲ تیر ۱۳۸۹
↑ ویکی‌پدیای انگلیسی
پیوند به بیرون [ویرایش]

 زمین سومین سیاره ی منظومه ی شمسی است و سیاره ای است که ما در آن زندگی می کنیم. که هم آب دارد هم اکسیژن قطر این سیاره 12756کیلومتر است جرم هر سانتی متر مکعب این سیاره 5/5 سانتی متر مکعب است مدت زمان گردش زمین به دور خود 24 ساعت است مدت زمان گردش به دور خورشید 365 روز و 6 ساعت است سرعت حرکت این سیاره به دور خورشید در هر ثانیه برابر است با 30 کیلومتراست
 این سیاره اتمسور دارد واتمسور آن رقیق می باشد حالت آن جامد و جزو سیارات داخلی است
75% سطح این سیاره را آب تشکیل داده است که باعث تعادل در آب و هوای آن شده است بزرگ ترین رشته کوه آن هیمالیا وبزرگ ترین رود آن نیل است بزرگ ترین قاره ی آن اوراسیا است
 فاصله ی این سیاره تا خورشید 40 برابر کمتر از فاصله ی پلوتون تا خورشید است
فاصله ی خورشید تا زمین 150 میلیون کیلومتر است

اتمسفر

همانطور که میدانید اتمسور زمین از بخش های تروپسفر استراتسفر مزوسور ترمسفر و همینطور میدانیم که :

اتمسور زمین را در بر گرفته است و ما در که اقیانوسی از هوا قرار داریم و به طور تصاعدی از سطح زمین به سمت بالا نازک تر می شود. بیشتر انسانهایی که در ارتفاعات بیش ۳ کیلومتر از سطح دریا دچار مشکل تنفسی و بیماری های تنفسی می شوند . در ارتفاع حدودا ۱۶۰ کیلومتریسطح زمین لایه هوا به قدریکه حجم هستند که ماهواره ها تقریبا بدون هیچ مقاومتی در سفرند. ودر هر حال ذراتی از هوا در ارتفاع ۶۰۰ کیلومتری سطح زمین پیداد شده اند

و این هم باید بدانیم که :

اتمسفر مرز مشخصی ندارد این طور نیست که مانند مرز های سیاسی فورا تمام شود بلکه کم کم در فضامقدرار آن کمتر وکمتر می شود وهمین طور فشار هوا با رفتن به سوی بالا از سطح زمین کاهش می یابد ولی دما اینطور نیست

حال به عناصر سازنده ی اتمسور می پردازیم :

از تمام عناصر اتمسور : نیتروژن ۷۸ درصد و اکسیژن ۲۱ درصد از هوای زمین را تشکیل می دهند این دو عنصر بیشترین مقدار را دارند به طوری که فقط یک درصد از اتمسور شامل عناصر دیگر از جمله : آرگون و مقادیر اندکی از دیگر گازها می باشد. جو زمین همچنین شامل بخار آب، دی اکسید کربن، قطرات ریز آب و مقدار کمی از گازها و مواد شیمیایی خارج شده از آتشفشانها، آتش، مواد مانده و فعالیت های انسانی می باشد.

انسان تعقیرات زیان باری بر سر زمین آورد که عوارض آن عبارت اند از : گرم شدن کره ی زمین . بالاآمدن آب دریا ها و زیر آب رفتن زمین های پر محصول . آلودگی محیط زیست به خصوص هو کره و... است حال به لایه های جو می پردازیم :
پایین ترین لایه ی جو : تروپوسفر (troposphere) نامیده می شود. این لایه در حرکت همیشگی است خورشید سطح زمین و هوای بالای آن را گرم می کند. هوا در اثر گرم شدن بالا می رود . هنگامیکه هوای گرم شده به بالا رفت دچار افت فشار می گردد در نتیجه سرد می شود. هوای سرد از هوای اطراف خود چگال تر و سنگین تر است بنابراین به سمت پائین فرو می آید و چرخه مجددا تکرار می شود. این چرخه دائمی “آب و هوا” را ایجاد می کند.

در بالای تروپوسفر، حدودا ۴۸ کیلومتر بالاتر از سطح زمین، لایه ثابتی به نام استراتوسفر (stratosphere) یا “هوا کره” وجود دارد. “هوا کره” شامل لایه ایست که در آنجا پرتوهای فرابنفش تابیده شده از خورشید، با مولکولهای هوا برخورد کرده و گازی به نام “ازون” تولید می گردد. ازون ورود پرتوهای زیانبار فرابنفش به سطح زمین را سد می کند. با اینحال بعضی از این پرتوها به داخل وارد شده و منجر به عوارضی از جمله آفتاب سوختگی و سرطان پوست در بین انسانها می گردد. مقدار اندکی از مواد شیمیایی که انسان تولید می کند، باعث آسیب دیدن ازون شده است. افراد زیادی متوجه نازک شدن لایه ازون و در نتیجه ورود پرتوهای فرابنفش و آسیب های جدی برای انسان و دیگر جانداران شده اند.

حال باید بدانیم یکی از این مواد که اوزون را نابودمیکند ملوکول (cfc) است این ملوکول منابعی دارد که تمام منابع از انسان سر چشمه می گیرد منابع آن عبارت اند از :برف های شادی که در جشن ها مصرف میکنیم این ملوکول آن ها را به سوی خارج میفرستد و از کپسول خود بیرون می آید منبع بعدی کولرهای گازی و یخچال ها هستند .

دانشمندان زیادی در حال فعالیت هستند تا برای این ملوکول جایگزینی بیابند

بخش های گوشته و هسته ی زمین

همان طور که میدانید زمین از لایه های پوسته گوشته هسته ی بیرونی و درونی تشکیل شده اند و این لایه ها عمق زیاد و فشار زیادی را تحمل میکنند پس بنابر این :

دانشمندان زمین شناس نمیتوانند به صورت مستقیم درباره ی گوشته ی زمین تحقیق کنند . زیرا پر عمق ترین چاه جهان که کنده شده ۱۳ کیلومتر می باشد . دانش مندان می دانند که قسمتهای زمین با لایه نازک پوسته آن متفاوتندو هم چنین می دانند در زیر پوسته ی زمین فشار به اندازه ای زیاد است که مواد معدنی با جمع شدن در خود به موادی با چگالی زیاد که درلایه ی پوسته ی زمین وجود ندارد تبدیل میشوند

پس حالا میدانیم که زمین شناسان نمی توانند به داخل لایه های زمین بروند و به همین دلیل از روش هایی استفاده می کنند :

یکی ازروش های شناخت ترکیب بندی زمین، آنالیزهای شیمیایی سنگهای آسمانی می باشد . گونه های خاصی از این سنگها که کندریت (chondrite) نام دارد پیش از برخورد با زمین در منظومه شمسی بدون هیچ تغییری از هزاران سال پیش باقی مانده اند . زمین شناسان می توانند با استفاده از کندریت ها، منبع ترکیب بندی های شیمیایی زمین  را تخمین زنند.

علیرغم کندریت ها، زمین با لایه هایی که تشکیل شده از مواد گوناگون شیمیایی می باشند، شکل گرفته است. زمین شناسان با مطالعه لرزش های ناشی از زمین لرزه های مختلف به کمک تجهیزاتی و وسایلی که لرزه نگار نامیده می شوند، در مورد عمق زمین پی به نکات جدیدی می برند.

که این نکات عبارت اند از :

( سرعت و حرکت لرزش های درون زمین به ترکیب بندی و چگالی موادی که لرزه ها در میان آن قرار گرفته اند بستگی دارد. زمین شناسان با آنالیز کردن این لرزش ها به جزئیات فراوانی از عمق زمین پی می برند)

زهره (ونوس)
 

نگاه اجمالی

زهره یکی از سیاره‌هایی است که می‌توان آن را به آسانی در آسمان پیدا کرد. زهره گاهی 'ستاره شام' نامیده می‌شود. این سیاره درخشان بیش از هر سیاره دیگر ، به زمین نزدیک می‌شود و در نزدیکترین نقطه به 42 میلیون کیلومتری ما می‌رسد. در روشنترین حالت ، پس از ماه ، درخشنده‌ترین جرم آسمانی است. هنگام طلوع خورشید در مشرق دیده می‌شود و هنگام غروب خورشید در مغرب. شعاع زهره نزدیک به 6100 کیلومتر و چگالی آن 501 گرم بر سانتیمتر مکعب است.



img/daneshnameh_up/e/e8/Mehvarezohre.jpg




سیاره دوقلوی زمین

زهره دومین سیاره خاکی از طرف خورشید و نزدیکترین سیاره به زمین است. زهره 'الهه عشق' نامیده می‌شود و شباهت زیادی در اندازه و جرم به زمین دارد. زهره و زمین دوقلو هستند، زیرا جرم و اندازه تقریبا یکسانی دارند. با وجود این در سایر جهات به مقدار زیادی متفاوت هستند.

جو زهره

جو زمین و زهره بسیار متفاوت است. اکسیژن و نیتروژن گازهای اصلی جو زمین هستند، ولی در جو زهره ، گاز مسموم کننده دی‌اکسید کربن وجود دارد. در بالای جو زهره ، حتی ابرهایی از اسید سولفوریک نیز یافت می‌شود. یکی از ویژگیهای مهم جو زهره آن است که مانند شیشه گلخانه عمل می‌کند. شیشه‌های گلخانه ، پرتوهای پرانرژی خورشید را به درون گلخانه راه می‌دهند و در نتیجه خاک گرمای کافی به‌دست می‌آورد. اما این شیشه‌ها از خروج انرژی که بوسیله خاک و گیاهان تولید می‌شود، جلوگیری می‌کنند. از اینرو ، انرژی در گلخانه حفظ می‌شود و دمای آنجا بالا می‌رود (اثر گلخانه‌ای).



img/daneshnameh_up/6/69/Asaregolkhanei.jpg

 

گرمای به دام افتاده
در اثر گلخانه‌ای ، گرمای منعکس شده از سطح
سیاره (فلش قرمز رنگ) توسط جو سیاره به
دام می‌افتد، مانند حفظ گرما در گلخانه‌ها.





در زهره نیز گاز چگال دی‌اکسید کربن تقریبا همین رفتار را دارد. حفظ شدن گرما در آن ، دمای زهره را به480 تا 500 درجه سانتیگراد می‌رساند، که از دمای سطحی
عطارد (نزدیکترین سیاره به خورشید) نیز بیشتر است. در جو زهره ، به قدری دی‌اکسید کربن وجود دارد که فشار ناشی از آن ، حدود یکصد برابر فشار جو زمین است. این فشار برابر است با فشاری که در عمق یک کیلومتری اقیانوسهای زمین وارد می‌شود.

حرکت ظاهری

تقریبا چرخش دایره‌ای (e=0.0068) مدار زهره نسبت به دایرة ‌البروج 3.39 درجه شیب دارد و دارای نیم قطر اطول 0.7233 Au و دوره تناوب مداری نجومی 224.70 شبانه ‌روز می‌باشد. در هر مدار زهره ، عطارد و زمین سیاره‌های فوق‌العاده درخشانی هستند. مطالعات انتقال دوپلری راداری نشان می‌دهند که سیاره‌ای با یک دوره تناوب نجومی‌ 243.01 شبانه‌روز با حرکت برگشتی می‌چرخد و شیب صفحه مدار نسبت به استوایش فقط 3 درجه است. چرخش این سیاره به دور محور خود ، معکوس است و یک دور آن 243 روز زمینی طول می‌کشد. در حالی که در 225 روز ، یک بار خورشید را دور می‌زند. روز خورشیدی در زهره برابر 118 روز زمین است، یعنی هر سال آن دو شبانه‌روز طول می‌کشد.



فاصله متوسط از خورشید 108/20 کیلومتر
قطر استوا 12104 کیلومتر
مدت حرکت وضعی 243/01 روز زمینی
مدت حرکت انتقالی 224/70 روز زمینی
سرعت مداری 35/03 کیلومتر در ثانیه
دمای سطحی 480 درجه سانتیگراد
جرم (زمین=1) 0/81
چگالی متوسط (آب=1) 5/25
جاذبه (زمین=1) 0/93
تعداد قمر 0




مشخصه‌های فیزیکی

فاصله زمین تا زهره را می‌توان مستقیما توسط رادار اندازه گرفت، سپس شعاع فیزیکی آن را از روی قطر زاویه‌ای بدست آورد. زهره دارای شعاع 6052 کیلومتر است که فقط 5 درصد از شعاع زمین کوچکتر می‌باشد. زهره مانند عطارد هیچ قمر طبیعی شناخته شده‌ای ندارد و بنابراین تنها وقتی که یک فضاپیما از آن می‌گذرد، یا آنرا دور می‌زند، می‌توان به دقت جرم آنرا محاسبه کرد. بسیاری از سفینه‌های فضایی که سعی داشتند در سطح زهره فرود آیند در اثر تراکم جو و گرمای زیاد آن نابود شده‌اند، ولی سرانجام در 1975 میلادی (1354شمسی) دو سفینه روسی ، که شبیه به دستگاههای اکتشاف اعماق دریا بودند، نخستین عکسها را با موفقیت از سطح آن به زمین مخابره کردند. در این عکسها ، منظره‌ای از صخره‌های تیز و نمودهای هموار دیده می‌شود. اندازه بیشتر صخره‌ها از 30 تا 60 سانتیمتر است.



img/daneshnameh_up/a/a4/Sakhtarezohre.jpg

اشکال سطحی

سطح زهره را با ارسال خاک ‌نشینهایی برای عکسبرداری یا انتشار علامتهای راداری برای نقشه‌برداری از عوارض آن می‌توان مورد بررسی قرار داد. این کار اخیر فلات بلند ، آتشفشانهای غول پیکر ، حفره‌های بهم فشرده و شکافهای طولانی دره‌ها را آشکار کرده است. سرتاسر زهره کاملا مسطح به نظر می‌رسد. اختلافات ارتفاعات سطحی کوچکند و به استثنا تعداد کمی از ‌نواحی مرتفع ، آنها 2 تا 3 کیلومتر ارتفاع دارند.

در سطح زهره اختلاف بین سطوح بلند و پست 112 کیلومتر است. در حالی که این اختلاف برای ماه و عطارد 4 کیلومتر و برای
مریخ 25 کیلومتر و برای زمین 9 تا 20 کیلومتر است. سیمای نقشه‌برداری شده زهره ، در دو نیمه جنوبی و شمالی ، بطور قابل توجهی با یکدیگر اختلاف دارد. ناحیه شمال ، کوهستانی با فلاتهای مرتفع بدون آتشفشان است. در مقابل ، قسمت جنوبی ، شامل سطح نسبتا تخت آتشفشانی زمینی می‌باشد.

میدان مغناطیسی

یک هسته آهن _ نیکل که قسمتی از آن مایع است ، در مقایسه با زمین ، دلالت بر این دارد که بایستی زهره یک میدان مغناطیسی داشته باشد. چون زهره 43 مرتبه آهسته‌تر از زمین می‌چرخد، انتظار داریم که دیناموی ذاتی آن ضعیف‌تر و شدت میدان مغناطیسی آن کمتر از زمین باشد، اما تا به امروز هیچ وسیله‌ای هیچگونه میدان مغناطیسی‌ای را آشکار نکرده است. اگر میدان مغناطیسی وجود داشته باشد، اندازه‌گیریها دلالت می‌کنند که بایستی حداقل 14-10 برابر میدان مغناطیسی زمین باشد، اما این مقدار خیلی ضعیفتر از میدان مغناطیسی است که از یک مدل دیناموی ساده انتظار می‌رود.

یک توضیح ممکن آن است که: می‌دانیم که میدان مغناطیسی ضرورتا صفر است. بنابراین ، ممکن است وضعیت کنونی زهره نیز چنین باشد (معکوس شدن اخیر قطبهای زمین تقریبا هر یک میلیون سال یا در آن حدود اتفاق افتاده است).



img/daneshnameh_up/3/3f/Venusvenera13right.jpg
تصویری از سطح سیاره زهره

تحول سطح

پوسته زهره همانطور که تحت تاثیر ظهور دره‌های تنگ و عمیق ، جایی که صفحات کمی ‌جدا شده‌اند و نیز جلگه‌های کوهستانی مرتفع ، محلی که صفحات باهم تصادم کرده‌اند، قرار گرفته است. این صفحات مقداری جابه‌جایی‌های سطحی نیز دارند. ناحیه حفره‌ای پراکنده شده زمینی بر این دلالت دارد که حرکات صفحات سطحی یک فرآیند گسترده سیاره‌ای نبوده‌اند. در صورتی‌که ، بر روی زمین این چنین بوده است.

تاریخ اولیه زهره (دیرتر از چهار میلیارد سال قبل) بایستی از
تاریخ زمین پیروی کرده باشد، زیرا این دو سیاره ، چگالی ، جرم و اندازه‌های مشابهی دارند. حدس می‌زنیم که زهره در حدود 4.6 میلیارد سال قبل با سایر سیارات خاکی شکل گرفته باشد. لایه‌های داخلی زهره ، همانطور که برای زمین اتفاق افتاده است، به سبب گرمای داخلی تشکیل شده‌اند.

رصد زهره

فضاپیماها توانسته‌اند با استفاده از رادار ، نقشه 98 درصد سطح سیاره زهره را ترسیم کنند. روی هم رفته ، سطح زهره صافتر از سطح زمین است و صحراهای داغ و دشتهای وسیع آتشفشانی حدود دو سوم سیاره را پوشانده‌اند. نواحی فلاتی متعددی نیز به ارتفاع چند کیلومتر در دشتها وجود دارند. ناحیه کوهستانی ماکسول مونته با ارتفاعی حدود 11 کیلومتر (6.8 مایل) بیش از حد متوسط ارتفاع ، مرتفعترین نقطه سیاره زهره است. آتشفشانها در تمام سطح سیاره پراکنده شده‌اند که وسعت بعضیها به 160 کیلومتر (10 مایل) می‌رسد.



img/daneshnameh_up/6/64/Koohayezohre.jpg
سیاره‌ای نه چندان مسطح
ارتفاع بعضی کوههای زهره بیشتر از
کوه اورست، بلندترین کوه زمین است.




اگر از بالای قطب شمال نگاه کنیم خواهیم دید که اکثر سیارات و
قمرهای منظومه شمسی به دور محور خود چرخیده و در جهت عکس عقربه‌های ساعت به دور خورشید در حال گردشند. اما جهت چرخش سیاره زهره برخلاف سایر سیارات ، در جهت عقربه‌های ساعت است. دلیل قطعی این امر هنوز مشخص نیست، اما به نظر بعضی ستاره شناسان جهت چرخش سیاره زهره نیز زمانی مانند سایر سیارات بوده ، اما بر اثر تصادم با یک سیاره یا سیارک دیگر ، این جهت معکوس شده است.

روند شبیه سازی سایر سیارات به زمین ، زمین سازی نامیده می‌شود. به نظر بعضی دانشمندان این روند می‌تواند با کاشت هاگهای گیاهی در جو سیاره زهره شروع شود. در مورد اینکه یک موجود زمینی بتواند در دمای سیاره زهره زنده بماند تردید وجود دارد. ولی فرض بر این است که هاگهای دی‌اکسید کربن موجود در جو زهره را جذب کرده، از طریق فتوسنتز اکسیژن آزاد خواهند کرد. این کار منجر به زنجیره‌ای از حوادث شده و احتمالاً شرایط حیاتی مناسبتری از آنچه که ما از آن مطلع هستیم بوجود خواهد آورد.

لطفا حتما نظر بدهید

[ یک شنبه 16 بهمن 1390برچسب:وضعیت آب و هوا,هواشناسی آنلاین, ] [ 20:45 ] [ علیرضا ]

امکانات وبلاگ عبارتند از:

1- دیکشنری آنلاین

2- تعبیر خواب آنلاین

3- فال حافظ

4- sms های زیبا

و....... . برای دسترسی به این امکانات می توانید یا از منوی سمت راست وبلاگ استفاده کنید و یا در موضوعات وبلاگ امکانات مورد نظر خود را پیدا کنید.

 

لطفا حوصله داشته باشید و نظر بدهید.

[ یک شنبه 16 بهمن 1390برچسب:امکانات وبلاگ,معرفی امکانات وبلاگ, ] [ 20:25 ] [ علیرضا ]
[ یک شنبه 16 بهمن 1390برچسب:مترجم سایت,trans late sites,ترجمه ی سایت به چند زبان دنیا, ] [ 18:53 ] [ علیرضا ]


برای نمایش تصاویر گالری كلیك كنید


دریافت كد گالری عكس در وب

[ شنبه 15 بهمن 1390برچسب:گالری عکس, ] [ 19:45 ] [ علیرضا ]

سرویس های وبلاگ نویسی از پیشرفته تا ......:

سرویس وبلاگ نویسی لوکس بلاگ قویترین سرویس وبلاگ نویسی

www.loxblog.com

سرویس وبلاگ نویسی رز بلاگ که در رده ی دوم قویترین سرویس وبلاگ نویسی است

www.rozblog.com

بلاگفا رده ی سوم وبلاگ نویسی که البته قبل  به راه افتادن وب سایت های فوق در رده ی اول قرار داشت.

www.blogfa.com

 


ادامه مطلب
صفحه قبل 1 ... 21 22 23 24 25 ... 30 صفحه بعد
.: Weblog Themes By Pichak :.

درباره وبلاگ

به وبلاگ ما خوش آمدید. آرزوی ما افزایش علم شماست.لطفا در وبلاگ ما نظر داده و با کلیک روی +1 ما را در گوگل محبوب کنید.
موضوعات وب
امکانات وب